Cảm cúm là một bệnh nhiễm virus đường hô hấp phổ biến, gây ra bởi các loại virus cúm. Triệu chứng cúm thường bao gồm sốt, đau đầu, đau nhức cơ thể, mệt mỏi, ho, đau họng và nghẹt mũi. Trong những năm gần đây, sự nhận thức về cách chăm sóc bản thân khi mắc cúm ngày càng quan trọng, bởi vì bệnh cúm nếu không được chăm sóc đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là ở trẻ em, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu.
1. Nghỉ ngơi đầy đủ
Khi bị cúm, cơ thể bạn cần nhiều thời gian để nghỉ ngơi nhằm chống lại virus. Nghỉ ngơi đầy đủ là một trong những phương pháp giúp cơ thể tái tạo năng lượng, giảm cảm giác mệt mỏi và hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Trong giai đoạn này, nên tránh các hoạt động quá sức, tập trung nghỉ ngơi nhiều nhất có thể để giúp giảm bớt triệu chứng.
Ngoài ra, giấc ngủ sâu giúp cơ thể sản sinh các tế bào miễn dịch để tiêu diệt virus. Đặc biệt, đối với trẻ em và người lớn tuổi, việc nghỉ ngơi là điều không thể thiếu để phục hồi nhanh chóng. Cần lưu ý rằng các chất lỏng như nước và nước ép trái cây không chỉ cung cấp độ ẩm mà còn giúp tăng cường hệ miễn dịch và làm dịu cổ họng.
2. Giữ ấm và tạo môi trường thoải mái
Khi cơ thể bị cảm cúm, việc giữ ấm là điều cần thiết để tránh bị nhiễm lạnh thêm và làm tình trạng bệnh nặng hơn. Mặc quần áo ấm và giữ ấm cho vùng cổ, ngực, lưng giúp giảm thiểu các triệu chứng như đau họng và ho. Đặc biệt, khi ra ngoài trời lạnh, hãy nhớ đeo khẩu trang và tránh tiếp xúc trực tiếp với gió.
Môi trường trong nhà cũng cần được duy trì ở nhiệt độ ấm áp và độ ẩm vừa phải, khoảng 40-50% để giảm khô họng, nghẹt mũi. Sử dụng máy phun sương hoặc đặt một bát nước trong phòng sẽ giúp giữ ẩm không khí. Ngoài ra, cần thường xuyên dọn dẹp phòng, tránh để phòng bừa bộn hoặc quá nhiều bụi bẩn có thể gây khó chịu cho người bệnh.
3. Chế độ dinh dưỡng và uống nhiều nước
Khi bị cúm, cơ thể cần bổ sung đủ chất dinh dưỡng để duy trì sức đề kháng. Đặc biệt, các loại thực phẩm giàu vitamin C, D, và kẽm sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch. Các thực phẩm chứa vitamin C như cam, quýt, kiwi và bông cải xanh là lựa chọn tuyệt vời. Vitamin D cũng có thể hỗ trợ hệ miễn dịch mạnh mẽ hơn, có thể được bổ sung từ các thực phẩm như cá hồi, cá thu, và trứng.
Uống nhiều nước là điều cần thiết để giữ cơ thể không bị mất nước, giúp giảm nghẹt mũi và giúp hệ hô hấp hoạt động tốt hơn. Các loại nước như nước lọc, nước chanh ấm mật ong và trà gừng đều tốt cho sức khỏe. Tránh uống cà phê, rượu bia, hoặc các đồ uống có cồn vì chúng có thể làm tăng tình trạng mất nước của cơ thể.
4. Dùng thuốc điều trị triệu chứng
Trong quá trình điều trị cúm, sử dụng thuốc không kê đơn như paracetamol để giảm đau và hạ sốt là điều cần thiết. Các loại thuốc như ibuprofen cũng có thể được sử dụng để giảm đau nhức cơ và giảm viêm, nhưng cần phải tuân thủ liều lượng đúng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thuốc xịt mũi và thuốc giảm ho có thể giúp giảm triệu chứng nghẹt mũi và ho, nhưng không nên lạm dụng, đặc biệt là thuốc xịt mũi, vì có thể gây ra hiện tượng lệ thuộc vào thuốc và làm cho triệu chứng nghẹt mũi trở nên nặng hơn. Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê đơn thuốc thích hợp hơn.
5. Súc miệng và vệ sinh cá nhân
Để giúp giảm triệu chứng đau họng và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển, súc miệng bằng nước muối ấm là một biện pháp đơn giản và hiệu quả. Nước muối có khả năng kháng khuẩn nhẹ, làm dịu cổ họng và giảm viêm. Ngoài ra, vệ sinh cá nhân hằng ngày là điều cần thiết để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.
Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, đặc biệt là sau khi hắt hơi, ho, hoặc tiếp xúc với các bề mặt công cộng để tránh lây lan virus cúm. Nếu không có điều kiện rửa tay, sử dụng dung dịch khử khuẩn tay có chứa ít nhất 60% cồn là một giải pháp thay thế hiệu quả.
6. Sử dụng các phương pháp thiên nhiên
Các phương pháp dân gian như sử dụng mật ong, gừng, tỏi, và chanh đều có lợi trong việc giảm triệu chứng cúm. Mật ong có đặc tính kháng khuẩn, giúp làm dịu cổ họng khi uống chung với nước ấm hoặc trà thảo mộc. Gừng có tác dụng giảm buồn nôn, làm ấm cơ thể, và giúp giảm đau nhức cơ. Tỏi chứa các chất kháng khuẩn và kháng viêm tự nhiên, có thể tăng cường hệ miễn dịch.
7. Tránh tiếp xúc với người khác
Cúm là bệnh dễ lây lan, vì vậy cần tránh tiếp xúc với người khác để không làm lây nhiễm. Nếu cần phải ra ngoài hoặc ở gần người khác, nên đeo khẩu trang và giữ khoảng cách ít nhất 1-2 mét.
8. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Cảm cúm thông thường thường tự khỏi sau khoảng 7-10 ngày với các biện pháp chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng sau đây, nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời:
- Sốt cao không giảm sau khi uống thuốc hạ sốt.
- Khó thở, tức ngực, hoặc thở khò khè.
- Đau đầu nghiêm trọng hoặc đau bụng dữ dội.
- Triệu chứng nặng lên sau 3-5 ngày hoặc kéo dài hơn 2 tuần.